Resulullah sas miraca çıktığı an rabbisini rabbul erbaba ulaştırdı. Arada bir yay kaldı. Tam nazargahı ilahi oldu. Ayna gibi parladı. Ondan yansıyan nur 18 bin alemi kapladı. Dağa nazar edince hz. musa as bayıldı, Hz. Muhammede sas nazar edince alemler can buldu. O can hepimiz için canan oldu. Karşılaşınca Rabbul alemin ile tüm haşyetiyle, dilinden dökülen cümleler oldu. O cümleler bize de rehber oldu. Beş vakitte namazımıza kandil oldu. Zaten kandil gecelerine ilham o kandil oldu. Sonra dedelerimiz mübarek gecelerde simge olsun diye kandil yaktı.
Evet kardeşlerim, bize kandil olan o duayı birlikte okuyalım. O kandil gibi olan duayı efendimiz namazda iki şekilde okurmuş. yani ufak bir kelime kaydırması bazen yaparmış, iki şekli de yazayım inşallah.
Et-tahıyyâtü lillâhi vessalevâtü vettayyibât. Esselâmü aleyke eyyühen-Nebiyyü ve rahmetullâhi ve berakâtüh, Esselâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhis-sâlihîn. Eşhedü en lâ ilâhe illAllâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve Rasûlühü.
Anlamı: Her türlü hürmet, salavât (dua) ve bütün iyilikler, Allâh-ü Te’âlâ’ya mahsustur. Ey Nebî! Allah’ın selâm, rahmet ve bereketi senin üzerine olsun. Selâm, bizim ve Allah’ın sâlih (doğru hareket eden) kullarının üzerine olsun. Ben şehadet ederim ki, Allah’tan başka ilah [ibadet edilmeye layık) kimse yoktur. Yine şehadet ederim ki, Hazret-i Muhammed, Allahın kulu ve Allah’ın resulü [yani elçisidir.)
Bazende şöyle okurmuş “Et-tehiyyatü el-mübarekâtü es-salevatü et-tayyibatü lillahi es-selamü aleyke eyyühen-nebiyyü ve rahmetullahi ve berekâtühü es-selamü aleyna ve ala ibadillah-is-salihine eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden resulullah.”
Meali: (Tahiyyat (bütün övgüler), mübarekât (nema bulan bereketli şeyler), salevat (beş vakit namaz gibi fiili ibadetler) ve tayyibat (salih ameller) Allah’a mahsustur. Ey Peygamber! Allah’ın selam, rahmet ve bereketi senin üzerine olsun. Selam, bizim ve Allah’ın salih kullarının üzerine olsun. Ben şehadet ederim ki, Allah’tan başka ilah [ibadet edilmeye layık) kimse yoktur. Yine şehadet ederim ki, Hazret-i Muhammed, Allah’ın resulü [yani elçisidir.)
Aslında iki okuyuşta hemen hemen aynıdır. Çok az kelime kaymaları vardır. Hem de şahadet kelimesinde ufak bir değişiklik vardır. Üzerinde tefekkürümüzü yazalım inşallah.
İlk kelime ettehiyyatu diye başlar. Tahiyyat=her türlü övgü her türlü hürmet Allah içindir. Yani biz yaptığımız övgüye değer eylemleri, birbirimize sunduğumuz sevgi ve saygıyı Allahı hissetmemiz içindir. Yani bizim yaptığımız tüm sevaplar yani nurani eylemler aslında Allahı bulmamız içindir.
Elmubarekatı=değer bulan bereketli şeyler Allahı bulmamız içindir. Aslında Allah için şunu yap dendiğinde, esas maksadımız, o fiili yaparak Allahı hisset anlamındadır. Biri bize Allah için şu eylemi yap dese, biz hemen mantığımızı kullanacağız, eğer o eylem Allaha götürmüyorsa uzak duracağız.
Essalevatu=namazlarımız niyazlarımız dualarımız tüm yönelişimiz onun içindir. Yani ona ermek içindir. Yani onu hissetmemiz içindir. Çünkü biz onun halifesiyiz. Ona yaklaştığımız oranda değer kazanırız. Ete kemiğe bürünen sensin. Ben kelimesi ardında açığa çıkmadasın sen…
Etteyyibatu=salih ameller onun içindir. Temiz eylemler bilincimizin şirkten arındırıp temiz ve pak etme gayretimiz, onu hissetmek ve ona yaklaşmak içindir. Hz. Muhammed sav Rabbulalemine bir yay kadar yaklaştığında bu üç dört kelimeyi söyler.
Bunun üzerine rabbul alemin ona karşılık verir. Esselamu aleyke diye ona hitap eder. Şimdi buradaki inceliği anlatıp geçelim. Herhangi birine selam verdiğimiz de Esselamu aleyküm deriz. Çoğul edatını kullanırız. Velev ki karşımızda bir kişi olsun. Ama bir kabrin başına gittiğimizde Esselamu alleyke deriz. Bunu hiç düşündük mü? Ve bunu miraçtaki Allahın resulune verdiği selamla karşılaştırdık mı? Belki aklımızın ucundan bile geçmemiştir. Çünkü dert edinmiyoruz. Bir kg elma alacağız pazarda, bir çok tezgahı gezeriz. Ama günde en az beş vakit okuduğumuz ve her gün bir çok kişiye verdiğimiz selamın arasındaki farkı irdelemeyiz. Neyse geçmiş geçmiştir, yeni sayfa açalım bundan sonra insallah.
Resulullah sas Allahın huzuruna fert olarak çıkmıştı. Tıpkı kıyamette fert olarak çıkacağımız gibi. Öyle bir fertlik ki cebrail dahi geride kalmıştı. Sadece sanal benliği ile huzurdaydı. O yüzden birinci tekil şahıs edatı ile Rabbulalemin ona selam verdi. Kabirde yattığını sandığımız ve ölmüş bildiğimiz kişide ferttir ve tek başınadır. O yüzden ona da birinci tekil şahıs edatıyla selam veririz. Ama aramızda yaşayan birine tek başına da olsa çoğul ekiyle selam veririz. Çünkü yanında cinler var ve melekler vardır.
Evet devam edelim, Esselamu aleyke yani selam üzerine olsundan esas kasıt, emniyette kalma ve esenlik içinde kalmak için yapılan yönelimdir. Bu yönelimimizi karşımızdakine iletmek için dille de söyleriz. Herhangi bir kötülüğün onu bulmasına imkan olmaması gibi anlamları da içerir.
Eyyuhennebiyyu ey nebi, niye resul değil de nebi? Çünkü o nüzul ile nübüvvet ilmini aldı. Nübüvvet ilmi, Allah sistem ve düzeni hakkındaki insanı ilgilendiren gerekli ilimdir. Yani sistem ve düzenin ilminin nüzul ile öğrenmiş ve onunla kuşanmış kişidir. Resul ise bunu anlatan kişidir. İnsanlarla içi içe bir hayat mevcuttur. Nübüvvet ise ferdiyyet ile alakalıdır. Risalet ise kesret alemiyle alakalıdır.
Devam edelim; ve rahmetullahi Allahın rahmeti üzerine olsun ey nebi ve berekatu hu. Hu’nun bereketi üzerine olsun. Dikkat edin burada da incelik vardır. Allahın rahmeti, Hu’nun bereketi diye seslenir. Bunun üzerinde biraz tefekkür edelim.
Bundan sonra Hz. Muhammed sav hemen söze girişiyor. Canlar canı can Muhammed sas. Der ki selam benim üzerime olsun, hem de Allahın salih kullarının üzerine olsun. Burada da sır var, niye salih kul diyor? Demek ki istesekte istemesekte ona kuluz. Kötülükte yapsakta kuluz, iyilikte yapsakta kuluz. Ama selam ve rahmet iyi kullar üzerine olur.
Hz. Muhammed sav yay kadar arada mesafe var ve diyor selam salih kullara olsun diyor. Bu selamlaşma faslından sonra cebrail sidretü-l müntehadan nın hemen sınırında şehadet eder bu olaya.
İşte bizde her namazda bu tahiyyat duasını bizzat hissederek okuyoruz ve sanki biz sidretü-l müntehada Rabbimizle konuşuyoruz. Bu duayı tekrar ederiz.
Eyyuhennebiyyu kelimesini okuduğumuz da ise şunu düşünürüz, resulullah sas in bize ilettiği tüm nübüvvet ilminden bende sorumluyum. Dolaysıyla bende bu selamı o sorumluluk bilinci makamıyla bu dua da yerimi alıyorum. Ve Rabbulalemine muhatabım. Rabbul alemin tümümüze sorumluluk bilinci versin de miracımızı tamamlasın.